در خصوص تاثیر قهوه بر کمبود اهن و ارتباط کافئین و جذب آهن باید گفت، کافئین، به عنوان یک محرک رایج، در نوشیدنیهایی مانند قهوه، چای و نوشابههای کافئیندار وجود دارد و تأثیرات متعددی بر سلامت بدن دارد. یکی از مسائلی که برای افراد مبتلا به کمخونی اهمیت دارد، تأثیر کافئین بر جذب آهن است. آهن یکی از عناصر ضروری برای تولید هموگلوبین در خون است و نقش مهمی در انتقال اکسیژن به بافتهای بدن ایفا میکند. افرادی که از کمخونی ناشی از کمبود آهن رنج میبرند، نیاز بیشتری به جذب مؤثر این عنصر دارند. مطالعات نشان میدهد که کافئین میتواند تا حدی مانع جذب آهن در روده شود. توصیه میشود که افراد کمخون یا کسانی که در معرض کمبود آهن قرار دارند، از مصرف همزمان منابع کافئینی بیش از حد پرهیز کنند و با فاصله زمانی مشخصی این مواد را مصرف نمایند تا به بهبود سطح آهن خون خود کمک کنند.
تاثیر قهوه بر کمبود اهن؛ ارتباط کافئین و جذب آهن
در ادامه ارتباط کافئین و جذب آهن بدانید که برخی مطالعات نشان داده اند که قهوه و سایر نوشیدنی های کافئین دار میتوانند جذب آهن را کاهش دهند. به عنوان مثال. نوشیدن یک فنجان قهوه در حین خوردن غذا می تواند جذب آهن را تا 39 درصد کاهش دهد. یا هنگامی که یک فنجان قهوه فوری را با یک تکه نان مینوشید، جذب آهن را 60 تا 90 درصد مهار میکند. قهوه به دلیل داشتن کافئین و ترکیبات دیگری مانند پلیفنولها و تاننها، میتواند بهطور قابلتوجهی بر جذب آهن در بدن تأثیر بگذارد.
آهن به دو صورت هِم و غیرهِم در غذاها یافت میشود: آهن هم در منابع حیوانی مانند گوشت و ماهی و آهن غیرهم در منابع گیاهی مانند سبزیجات و حبوبات موجود است. همچنین مطالعات نشان میدهند که قهوه بهویژه جذب آهن غیرهم را کاهش میدهد، زیرا ترکیبات موجود در آن، به آهن غیرهم متصل شده و مانع از جذب آن توسط دیواره روده میشوند. کافئین به تنهایی تأثیر کمتری بر جذب آهن دارد، اما وجود تاننها و پلیفنولها در قهوه این اثر را تشدید میکند.
ایا اسپرسو برای کم خونی ضرر دارد؟
در پاسخ به این سوال که آیا آیا نسکافه برای کم خونی ضرر دارد یا آیا اسپرسو باعث کمخونی میشود باید گفت، اسپرسو و نسکافه میتوانند برای افرادی که به کمخونی مبتلا هستند، مضر باشند. هر دوی این نوشیدنیها حاوی کافئین و ترکیباتی مانند تاننها و پلیفنولها هستند که به کاهش جذب آهن در بدن کمک میکنند. این ترکیبات بهویژه بر جذب آهن غیرهِم، که در منابع گیاهی یافت میشود، تأثیر بیشتری دارند و ممکن است جذب آن را مختل کنند. اسپرسو به دلیل غلظت بالای کافئین و سایر ترکیبات، بهویژه اگر در مقادیر زیاد مصرف شود، میتواند به کاهش جذب آهن کمک کند. در افراد مبتلا به کمخونی، مصرف منظم اسپرسو میتواند این مشکل را تشدید کند، بهخصوص اگر در کنار وعدههای غذایی مصرف شود. همچنین غلظت خون و قهوه نیز باهم رابطه مستقیم دارند.
فاصله خوردن چای و قرص آهن
برای بهبود جذب آهن و جلوگیری از تداخل آن با ترکیبات موجود در چای (مانند تاننها)، توصیه میشود که چای و قرص آهن را با فاصله زمانی مناسب مصرف کنید.
درباره مصرف چای باید گفت، حداقل یک تا دو ساعت قبل یا بعد از مصرف قرص آهن، چای بنوشید. این فاصله زمانی کمک میکند تا اثر ترکیبات مانع جذب آهن، مانند تاننها، به حداقل برسد و جذب آهن به طور موثرتری انجام شود. برای بهترین جذب، قرص آهن را با معده خالی و ترجیحاً با یک لیوان آب مصرف کنید. در خصوص اینکه چند ساعت بعد از قرص آهن قهوه بخوریم نیز باید گفت، بهترین زمان برای مصرف قهوه بعد از خوردن قرص آهن، حداقل دو ساعت پس از مصرف قرص آهن است. این فاصله زمانی کمک میکند که آهن جذب بدن شود و از تداخل کافئین و تاننهای موجود در قهوه با جذب آهن جلوگیری شود. در صورت امکان، برای افزایش جذب آهن، قرص آهن را با معده خالی و همراه با یک منبع ویتامین C مانند آب پرتقال مصرف کنید؛ زیرا ویتامین C به جذب بهتر آهن کمک میکند. همچنین برای درمان کمبود آهن تزریق سرم آهن را میتوانید تجربه نمایید.
رعایت اعتدال در مصرف کافین برای جلوگیری از کم خونی فقر آهن
رعایت اعتدال در مصرف کافئین برای جلوگیری از کمخونی ناشی از فقر آهن، بهویژه برای افرادی که مستعد کمخونی هستند، بسیار مهم است. در پاسخ به اینکه آیا قهوه آهن دارد باید گفت نه تنها خیر، بلکه مصرف بیش از حد کافئین یا قهوه میتواند جذب آهن، بهخصوص آهن غیرهِم که در منابع گیاهی یافت میشود، را کاهش دهد. کافئین موجود در نوشیدنیهایی مانند قهوه، چای، نوشابههای انرژیزا و نسکافه دارای ترکیباتی مثل تاننها و پلیفنولها است که به آهن متصل شده و از جذب آن جلوگیری میکنند. برای جلوگیری از کمخونی، بهتر است مصرف نوشیدنیهای کافئیندار مانند قهوه، چای و نوشیدنیهای انرژیزا را به 1-2 فنجان در روز محدود کنید.
مصرف نوشیدنیهای کافئیندار را حداقل یک تا دو ساعت قبل یا بعد از وعدههای حاوی آهن قرار دهید تا از تداخل با جذب آهن جلوگیری شود. افزودن منابع ویتامین C (مانند مرکبات یا فلفل دلمهای) به وعدههای غذایی میتواند جذب آهن را بهبود ببخشد و اثرات منفی کافئین را تا حدی خنثی کند. در برخی مواقع، میتوانید نوشیدنیهای کافئیندار را با دمنوشهای گیاهی یا آبمیوههای غنی از ویتامین C جایگزین کنید. با رعایت این نکات، میتوانید از اثرات منفی کافئین بر جذب آهن جلوگیری کرده و خطر بروز کمخونی ناشی از فقر آهن را کاهش دهید.
بهترین درمان برای کمبود اهن
برای درمان کمبود آهن، روشهای مختلفی وجود دارد که انتخاب بهترین روش بستگی به شدت کمبود و نیازهای خاص هر فرد دارد. یکی از مؤثرترین درمانها برای کمبود آهن، تزریق آهن و ویتامینتراپی است. این روش، بهویژه برای افرادی که با مشکل جذب آهن از طریق مکملهای خوراکی یا رژیم غذایی مواجهاند، بسیار مفید است و باعث بهبود سریع سطح آهن بدن میشود. در مرکز ایران فصد، خدمات تزریق آهن و ویتامینتراپی به طور تخصصی برای جبران کمبود آهن و بهبود وضعیت هموگلوبین و سلامت عمومی ارائه میشود.
در مرکز فصد خون ایران، با استفاده از روشهای علمی و بهروز، افراد میتوانند تحت نظارت متخصصین مجرب، میزان آهن خون خود را افزایش دهند. ویتامینتراپی نیز در کنار تزریق آهن، به تقویت سیستم ایمنی و افزایش انرژی کمک میکند و روند بهبودی را تسریع میبخشد. تزریق آهن در مرکز ایران فصد گزینهای ایدهآل برای کسانی است که نیاز به جذب فوری آهن دارند یا به دلایل مختلف نمیتوانند آهن را بهصورت خوراکی مصرف کنند. کمبود آهن و آفت دهان را در اینجا مطالعه کنید.
کلام نهایی
آیا قهوه برای کم خونی خوبه؟ در افراد مبتلا به کمخونی، مصرف کافئین نه تنها میتواند جذب آهن را به شدت کاهش دهد بلکه وضعیت کمخونی را هم تشدید میکند. ارتباط کافئین و جذب آهن اینگونه است که کافئین موجود در نوشیدنیهایی مانند قهوه و چای با ترکیباتی مانند تاننها، به آهن غیرهِم در دستگاه گوارش متصل شده و مانع جذب آن میشود. از آنجا که آهن برای تولید هموگلوبین و تأمین اکسیژن بدن ضروری است، کاهش جذب آن میتواند به بروز علائم شدیدتری از کمخونی منجر شود. به همین دلیل، توصیه میشود که افراد کمخون از مصرف همزمان کافئین و غذاهای غنی از آهن خودداری کرده و بین مصرف این دو فاصله زمانی حداقل یک تا دو ساعت را رعایت کنند. همچنین اگر از کم خونی رنج میبرید، برای جذب آهن و درمان کم خونی فقر آهن، با مراجعه به مرکز ایران فصد، خدماتی همچون تزریق آهن یا ویتامین و سرم تراپی را تجربه نمایید.
منبع: +