غلظت خون در افراد، اشاره به سطح بالای پروتئین و یا هموگلوبین زیاد در خون دارد. به عبارتی دیگر، در صورتی که مقدار گلبول های قرمز در خون افراد، بیش از اندازه شود، اصطلاحا این افراد دچار غلظت خون می‌شوند. عوامل زیادی در بروز غلظت خون و افزایش گلبول های قرمز در خون وجود دارد که با شناخت هر یک از این عوامل و راه های پیشگیری از آنها، می‌توان تا حدود زیادی از ابتلا به این بیماری، پیشگیری کرد. زندگی در ارتفاعات بالا و یا ورزش های مربوط به ارتفاعات، مانند کوهنوردی، می‌تواند یکی از دلایل بروز غلظت خون باشد. اما حالا اینکه این ورزش و یا به طور کلی ارتفاع، چگونه بر غلظت خون تاثیر می‌گذارد و تاثیر ارتفاع بر عملکرد قلب و عروق را در این مقاله با هم بررسی می‌کنیم. پس ما را تا پایان همراهی کنید.
غلظت خون چیست!
گلبول های قرمز در خون، وظیفه اکسیژن رسانی به اندام ها را دارند و در صورتی که مقدار این گلبول ها از مقدار طبیعی فراتر رود، افراد دچار غلظت خون می‌شوند. غلیظ شدن خون می‌تواند خطراتی را به دنبال خود، برای شما داشته باشد که یکی از مهم ترین این خطرات، لخته شدن خون در بدن است. لخته های خون می‌توانند جریان خون را در هر قسمت از بدن و به خصوص در اندام های حیاتی مانند قلب یا مغز، مسدود کنند و در این شرایط است که غلظت خون می‌تواند تهدید کننده جان انسان ها باشد. بنابراین شناخت عوامل تاثیر گذار و راه های پیشگیری از آن بسیار اهمیت دارد، اما در صورتی که به این بیماری مبتلا شدید، تنها یک درمان درست است که می‌تواند شما را بهبود بخشد.
غلظت خون در کوهنوردان
چه عواملی باعث غلظت خون در کوهنوردان می شوند؟ بروز بیماری غلظت خون در کوهنوردان و افرادی که در ارتفاعات زندگی می‌کنند تایید شده است، اما علت آن چیست؟ یا چرا ورزشکاران غلظت خون می گیرند؟ همانطور که گفته شد، وظیفه گلبول های قرمز خون، اکسیژن رسانی به اندام ها و بافت های بدن است. از طرفی، در ارتفاعات و کوه ها و قله ها، میزان اکسیژن موجود در هوا کم بوده و همین امر سبب می‌شود که اکسیژن کمتری به بدن برسد. در این حالت است که بدن متوجه کمبود اکسیژن و اکسیژن رسانی به بدن شده و در پی این امر، در صدد تولید بیشتر گلبول های قرمز برای اکسیژن رسانی به اندام ها برمی‌آید و در نتیجه تاثیر ارتفاع بر گلبول های قرمز دیده می‌شود.
هرچه ما به ارتفاعات بالاتری برویم، به دلیل اکسیژن و میزان فشار اتمسفر کمتر، نوعی کمبود اکسیژن و یا هیپوکسی در بدن رخ می‌دهد. در این شرایط بدن برای جبران خستگی و تنگی نفس، هورمونی را به نام اریتروپویتین از طریق کلیه ها ترشح می‌کنند.
بنابراین و با تولید بیشتر گلبول های قرمز، در طول زمان بدن دچار غلظت خون می‌شود و ویسکوزیته خون پایین می‌آید. به همین علت است که افرادی که در ارتفاعات زندگی می‌کنند و یا به ورزش کوهنوردی علاقه دارند، پس از مدتی به غلظت خون مبتلا شده و با این بیماری دست و پنجه نرم می‌کنند، دقیقا همانند تاثیر آلودگی هوا بر غلظت خون! اما هنوز مشخص نیست که آیا غلظت خون در کوهنوردان همیشگی است یا فقط زمان هایی که در ارتفاع باشند رخ می‌دهد؟
علائم غلظت خون در کوهنوردان چیست؟
در بیشتر افراد، هیچ گونه علائمی از غلظت خون دیده نمی‌شود و معمولا اکثر بیماران پس از آنکه بیماری به مراحل حساس خود رسید و سازگاری بدن با ارتفاع رخ داد، متوجه وجود آن در بدن می‌شوند. با این وجود، برخی علائم ممکن است در شما دیده شود که این علائم به موجب غلیظ و لخته شدن خون در بدن پدیدار می‌شوند. برخی از علائم غلظت خون عبارتند از:
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- علائم حمله قلبی، مانند سوزن سوزن شدن بازو و یا درد در پشت یا فک
- سر درد
- گفتار نامفهوم یا مشکل در صحبت کردن
- سرگیجه
- مشکل در گفتار
- درد یا قرمز شدن ساق پا
- سنگ کلیه
- اختلالات بینایی مانند تاری دید
- قرمزی و برجستگی وریدهای چشم
- سبکی سر
- احساس خارش بدن بعد از حمام آب گرم و سولار و سونا ویا در معرض قرار گرفتن در رطوبت و گرما
- ایجاد جوش و دمل های چرکی روی پوست بدن
- اختلال هوشیاری و منگی و خواب آلودگی غیر طبیعی
- سرخ شدن و گرگرفتگی پوست به خصوص پوست صورت
- تیرگی لب ها به ویژه در هنگام فعالیت های ورزشی
- ضعف و بی حالی و عدم توانایی فعالیت بدنی شدید
- اضطراب و پرخاشگری
- تپش قلب و افزایش فشار خون
- بالا رفتن آنزیم های کبدی و ایجاد کبد چرب
- دردهای استخوانی
- خونریزی از بینی و معده
- بی اشتهایی و حالت تهوع
- سوزن سوزن شدن و گزگز و گر گرفتگی اندامهای تحتانی بدن
- تورم و قرمزی زبان
در صورتی که در ارتفاعات زندگی می‌کنید و یا به واسطه ورزش کوهنوردی، زمان زیادی از زندگی خود را در ارتفاعات سپری می‌کنید، بهتر است مشاهده هر یک از این علائم را جدی گرفته و در صورتی که آنها را مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید تا متوجه خسارات جبران ناپذیر این بیماری و تاثیر ارتفاع بر عملکرد ورزشی کوهنوردان نشوید.
درمان غلظت خون
غلظت هموگلوبین، بیماری خطرناکی است و در صورتی که راهکارهای پیشگیری از غلظت خون در کوهنوردان رعایت نشود، ممکن است با مخفی ماندن علائم، سلامتی شما به خطر افتد. بنابراین مهم است که به طور مرتب چکاپ های خود را انجام داده، اندازه گیری غلظت خون در کوهنوردان انجام داده و در صورتی که غلظت خون در بدن شما مشاهده شد، فورا نسبت به درمان اقدام کنید. اما بهترین درمان برای غلظت خون چیست؟ اهدای خون یا فصد مدرن؟
بهترین درمان برای غلظت خون استفاده از روش فلبوتومی یا فصد مدرن است. این روش به علت مزایای زیادی که دارد، برتری نسبی در درمان نسبت به روش های دیگر، مانند اهدای خون یا حجامت دارد. در روش فلبوتومی، همانند اهدای خون، اقدام به خونگیری از افراد می‌شود، با این تفاوت که در هنگام خونگیری و همزمان با آن، تزریق سرم و سرم تراپی انجام می‌شود و بدین صورت بدن متوجه از دست دادن مقادیر زیاد خون نشده و در نهایت عمل درمان غلظت خون بسیار با موفقیت انجام می‌شود.
مرکز ایران فصد، با جدیدترین تکنولوژی و متبحر ترین کادر پزشکی، درمان غلظت خون با استفاده از فلوبوتومی را در کمتر از یک ساعت برای بیماران انجام می‌دهد.
سخن پایانی
توجه داشته باشید که با رعایت یک رژیم غذایی برای غلظت خون، می‌توانید تا حدود زیادی از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنید. در صورتی که به هر دلیلی به غلظت خون مبتلا شدید، انتخاب یک درمان مناسب بهترین کاریست که می‌توانید برای خود و اطرافیان انجام دهید. به خاطر داشته باشید که علائم ذکر شده را جدی بگیرید و در صورت مشاهده به نزدیک ترین مرکز درمانی جهت انجام آزمایشات مربوطه، مراجعه کنید.