همه چیز درباره آزمایش CBC در یک نگاه!

آزمایش CBC یک آزمایش خون است که مقدار و اندازه گلبول‌های قرمز، هموگلوبین، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها را اندازه‌گیری می‌کند. یک متخصص می‌تواند از این آزمایش برای نظارت و تشخیص شرایط پزشکی و بررسی سلامت سیستم ایمنی شما استفاده کند. از آزمایش CBC همچنین برای تشخیص انواع عفونت ها، کم خونی و سرطان استفاده می‌شود. در این مقاله قصد داریم هرآنچه که درباره این آزمایش و اهمیت انجام آزمایش CBC باید بدانید را با شما در میان بگذاریم. پس ما را تا پایان این مقاله همراهی کنید.

شمارش کامل خون (CBC) چیست؟

آزمایش CBC (complete blood count)، یک آزمایش خون است که پزشکان، از آن برای نظارت، تشخیص و پایش بیماری ها و شرایط سلامتی افراد استفاده می‌کنند. این آزمایش می‌تواند اطلاعاتی را در مورد نحوه تأثیر داروها، افزایش یا کاهش سلول های خونی، شرایط پزشکی بر بدن شما و در مورد سلامت سیستم ایمنی شما به پزشک متخصص ارائه بدهد. همچنین می‌تواند سرطان های خون، کم خونی، عفونت ها و سایر شرایط را نیز تشخیص دهد.

برای آزمایش خون CBC، یک پرستار همانند آزمایش فریتین چیست، نمونه ای از خون شما را گرفته و آن را به آزمایشگاه می‌فرستد. آزمایشگاه میزان گلبول های قرمز، هموگلوبین (پروتئینی که اکسیژن را در گلبول های قرمز شما حمل می‌کند)، گلبول های سفید و پلاکت ها را اندازه گیری می‌کند. آنها همچنین مقادیر نرمال سلول های خونی شما را اندازه گیری می‌کنند. همراه با CBC، پزشک شما ممکن است یک اسمیر خون محیطی را سفارش دهد، که به آنها اطلاعات بیشتری در مورد اینکه چگونه سلول های خونی شما در زیر میکروسکوپ به نظر می رسند، می‌دهد.

چه زمانی به آزمایش خون CBC نیاز دارید؟

چه کسانی باید آزمایش CBC بدهند؟ و یا اصلا چه زمانی باید آزمایش CBC بدهیم؟ پزشک شما ممکن است در شرایطی مانند شرایط زیر، برای شما آزمایش CBC را تجویز کند:

• به عنوان بخشی از یک معاینه بهداشتی معمولی.
• برای بررسی علائم غیر قابل توضیح، مانند تب، کاهش وزن ناخواسته، تعریق شبانه، کبودی، خونریزی یا خستگی.
• برای نظارت بر وضعیت سلامتی مداوم، مانند سرطان یا بیماری مزمن کلیوی (CKD).
• برای نظارت بر اینکه چگونه درمان خوب کار می‌کند یا چگونه یک دارو بر بدن شما تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، برخی درمان‌ها می‌توانند تعداد گلبول‌های سفید خون را کاهش داده و سیستم ایمنی بدن شما را تضعیف کنند.
• برای نظارت بر سلامت خود در دوران بارداری

آزمایش خون CBC چه چیزی را بررسی می کند؟

آزمایش CBC می‌تواند اطلاعات زیادی را به پزشک شما داده و احتمال وجود برخی بیماری های زیر را برای شما بدهد:

• کم خونی (سطح پایین گلبول های قرمز یا هموگلوبین).
• اریتروسیتوز (غلظت بالای گلبول های قرمز).
• لکوسیتوز (شمارش سفید خون بالا).
• لکوپنی (کم شدن شمارش سفید خون).
• ترومبوسیتوز (تعداد پلاکت بالا).
• ترومبوسیتوپنی (تعداد کم پلاکت ها).

کاربرد آزمایش CBC می‌توانند نشانه های بسیاری از بیماری ها، از جمله عفونت، علائم سرطان خون در آزمایش cbc، شرایط خونی و عوارض جانبی دارو باشند و در این صورت ممکن است پزشک از شما بخواهد که آزمایش های تکمیلی پس از CBC را نیز انجام دهید. با این وجود، بازهم پزشک شما با کنار هم قرار دادن این آزمایشات و شرایط بیماری و بدنی شما، تشخیص لازم را برای شما ارائه می‌دهد.

در صورتی که با تست و انجام این آزمایش، متوجه وجود غلظت خون در آزمایش cbc در بدن خود شدید، می‌توانید با استفاده از درمان غلظت خون با فصد، در مرکز فصد خون ایران، به راحتی و در کمترین زمان نسبت به درمان غلظت خون خود اقدام کنید.

تست CBC چگونه کار می‌کند؟

در طول آزمایش CBC، یک کامپیوتر ویژه، اندازه گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید (لکوسیت‌ها) و پلاکت‌ها (ترومبوسیت‌ها) را می‌شمار و آنها را تحت نظر قرار می‌دهد. اگر پزشک شما، CBC با دیفرانسیل سفارش دهد، انواع مختلف گلبول های سفید و سلول های نابالغ را نیز در نمونه شما می شمارد. اگر چیزی در مورد نتایج شما نامشخص باشد، یک آسیب شناس، نمونه شما را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند تا نتایج رایانه را تأیید و یا رد کند. تفسیر نتایج آزمایش CBC را می‌توانیم به موارد زیر دسته بندی کنیم:

شمارش گلبول های قرمز

در یک CBC برای گلبول های قرمز، پزشکان شما به موارد زیر توجه می‌کنند:

• شمارش خون قرمز (RBC): این مورد تعداد گلبول های قرمز خون در مقدار مشخصی از خون، معمولا یک میکرولیتر (mcL) است. برای مرجع، یک قطره خون حدود 40 تا 50 میکرولیتر است.
• هموگلوبین (Hb): این مورد مقدار هموگلوبین خون شماست.
• هماتوکریت (Hct): این مورد درصدی از خون شما است که از گلبول های قرمز تشکیل شده است.

همچنین ممکن است شاخص هایی را ببینید که اندازه گلبول های قرمز و غلظت هموگلوبین شما را توصیف می کند. این موارد شامل:

• میانگین حجم جسمی (MVC): این مورد بیانگر اندازه متوسط ​​گلبول های قرمز شماست.
• میانگین هموگلوبین سلولی (MCH): این مورد بیانگر میانگین غلظت (وزن) هموگلوبین در هر گلبول قرمز است.
• میانگین غلظت هموگلوبین سلولی (MCHC): این مورد در آزمایش CBC، بیانگر میانگین غلظت (وزن) هموگلوبین در مقدار معینی از خون است.
• عرض توزیع گلبول قرمز (RDW): این مورد بیانگر میزان تفاوت در اندازه گلبول های قرمز است. به عبارت دیگر، اگر تعداد آنها کم باشد، تمام سلول های خونی شما به یک اندازه هستند. اگر زیاد باشد، بین بزرگ‌ترین و کوچک‌ترین گلبول‌های قرمز شما تفاوت زیادی وجود دارد.

شمارش پلاکت

نتایج شمارش پلاکت شما در CBC عبارتند از:

• شمارش پلاکت: تعداد کل پلاکت ها در نمونه خون شما.
• میانگین حجم پلاکت MPV: اندازه متوسط ​​پلاکت شما است.

برای آزمایش cbc آیا نیاز است که ناشتا باشیم؟ توجه داشته باشید که برای انجام آزمایش CBC، نیاز ندارید که پیش از آن داروی خاصی بخورید و یا بر عکس لیست آزمایشهای خون ناشتا، ناشتا باشید. بنابراین می‌توانید این آزمایش را به راحتی و در هر زمان از روز انجام دهید.

تعداد و تفاوت گلبول های سفید خون

پزشک شما می‌تواند یک CBC را فقط با تعداد کل گلبول‌های سفید خون یا با تفاوت برای شما تجویز کند. دیفرانسیل هر نوع گلبول سفید و گلبول قرمز نابالغ را شمارش می‌کند. اینها ممکن است به عنوان تعداد مطلق سلول ها (نوشته شده به صورتabs)  یا درصدی (%)) از تمام گلبول های سفید خون شما نشان داده شوند.

ممکن است در جواب آزمایش CBC خود این موارد را مشاهده کنید:

• شمارش گلبول های سفید (WBC): این مورد بیانگر تعداد کل گلبول های سفید خون شما (از همه انواع) است.
• Neutrophils: نوتروفیل‌ها اولین پاسخ دهندگان گلبول های سفید هستند. آنها با عفونت های باکتریایی و قارچی مبارزه می‌کنند.
• Monocytes: مونوسیت ها گلبول های سفید خون هستند که بقایای سلولی را در طول عفونت پاک می کنند. آنها همچنین به سایر گلبول های سفید خون در مورد عوامل مضر بدن مانند باکتری ها و ویروس ها هشدار می‌دهند.
• Lymphocytes: لنفوسیت ها نوعی گلبول سفید هستند که با عفونت های ویروسی مبارزه می کنند و به سیستم ایمنی شما کمک می‌کنند تا عفونت های قبلی را به خاطر بسپارد. این کار بدن شما را آماده می‌کند تا بتواند در آینده بهتر با همان نوع عفونت مبارزه کند.
• ائوزینوفیل ها: این گلبول های سفید با عفونت های انگلی مبارزه می‌کنند و باعث واکنش های آلرژیک می‌شوند.
• Basophils: بازوفیل ها نوعی گلبول سفید هستند که در طی واکنش های آلرژیک هیستامین و هپارین آزاد می کنند که از لخته شدن خون جلوگیری می کند.
• Immature granulocytes: گرانولوسیت های نابالغ نوتروفیل ها، ائوزینوفیل ها یا بازوفیل هایی هستند که هنوز به طور کامل رشد نکرده اند.
• Nucleated red blood cells (nRBC) : (nRBC) ها گلبول های قرمز نابالغ هستند. آنها را می‌توان به عنوان تعداد کل (nRBC مطلق) یا درصد (تعداد گلبول های قرمز در هر 100 گلبول سفید) فهرست کرد.

سخن پایانی

مراحل انجام آزمایش CBC و نحوه انجام آزمایش نیز مانند آزمایش های ساده خون صورت می‌پذیرد. معمولا مدت زمان لازم برای دریافت نتایج آزمایش CBC، چیزی در حدود 24 ساعت طول می‌کشد، البته توجه داشته باشید که این زمان همیشه یکسان نیست و گاهی ممکن است زمان بیشتری برای دریافت جواب لازم باشد. این آزمایش خطرات و عوارض جانبی خاصی برای شما نخواهد داشت و تنها در تعداد موارد اندکی، آن هم به علت عدم رعایت برخی موارد بهداشتی، احتمال بروز عفونت در محل خونگیری وجود دارد.